Falling in love…

I am falling in love with Surinam. Ten eerste is dat heel grappig omdat ik nooit van m’n leven had gedacht dat ik ooit voet op dit stukje land zou zetten. Ten tweede omdat het een bureaucratisch en corrupt land is. Maar toch is er iets aan Suriname wat de binnenkant van mijn buik doet kriebelen. Ik zal proberen te omschrijven wat dat precies is…

Het begon bij mij met de bus. Die bussen zien er ten eerste niet uit (of juist wel) en er komt bijna altijd wel Bob Marley of andere harde reggaemuziek uit. Wanneer je instapt heb je een gangpad met aan de ene kant 1 rij met 4 stoelen en aan de andere kant 2 rijen met 8 stoelen dus. Op de achterbank kunnen 4 mensen. Het is ook mogelijk om met z’n 2en naast de chauffeur te zitten. Maar het mooie is dat wanneer alle plaatsen bezet zijn, de gangpaden worden gevuld met stoelen. Het is heel hinderlijk als jij op 1 van die stoelen zit, omdat je dan steeds moet opstaan als er mensen achter jou willen uitstappen. Heb je een goede plek, dan zit je zelfs na 7 maanden er nog steeds met een glimlach naar te kijken. Daarbij komt dat je in en uit kunt stappen waar jij wilt. Wil jij 10 meter verder uitstappen dan de vorige passagier, dan maakt de chauf daar geen probleem van!

Het tweede wat mij opviel en nog goed bijstaan zijn de mannen met een vogelkooitje inclusief vogel aan hun hand. Dat zijn zangvogeltjes. Je hebt verschillende soorten: de rowtie, twa twa en pikolet. Op zondagochtend komen alle macho mannen uit heel Suriname naar het Onafhankelijkheidsplein om daar hun vogel te installeren en te laten zingen. Het is echt een machosport hier in Suriname, kun je het je voorstellen? Maar om die vogeltjes dus te laten wennen aan alle geluiden en geuren, zodat ze niet ineens ophouden te zingen op het plein, gaan ze dus vaak met hun vogeltjes op stap. Gewoon op straat, in de bus, in de winkels hangen ze ook vaak, maar het toppunt was toch toen ik er 1 zag op 30 december. Voor degenen onder ons met een minder goed geheugen, dat was de dag dat ze al die pagara’s en bombels in de stad afstaken. Ik vraag me af of dat beestje het overleefd had. Misschien wilde de eigenaar er wel vanaf, maar vond hij het te cru om z’n handen er aan vuil te maken. Ik kan geen andere reden bedenken.

Ook een mooi verhaal is meneer Muller. Meneer Muller is een voormalig wiskundeleraar en woont schuin tegenover ons in een stenen huisje van ongeveer 3 bij 4 meter met een houten deur. Meneer Muller heeft vroeger naar alle waarschijnlijkheid iets naars meegemaakt en heeft het nog niet kunnen verwerken. Of hij is daar nu mee bezig. Hij loopt namelijk altijd rond in de buurt. In een langzaam tempo in zijn rode, witte of zwarte onderbroek en als je mazzel hebt een witte bloes, wandelt hij rond. De ene keer met een sigaret, de andere keer met een bijl (inderdaad!). Hij heeft een heel hoog piepstemmetje en is onwijs aardig altijd tegen ons. Totdat het begint te schemeren. Dan zijn waarschijnlijk zijn medicijnen uitgewerkt en draait hij nog meer door. Bij ons huis zingt hij bijvoorbeeld middenin de nacht regelmatig het Wilhelmus. (op zich positief natuurlijk, vergeten we Nederland ook niet hier) Gelukkig heb ik er zelf geen last van, maar ik kan inkomen dat het heel hinderlijk kan zijn. Alleen brak m’n hart laatst wel. Hij stond weer voor ons huis (we zijn een gewild huis blijkt) en vertelde dat: ik, Muller, met 3 voornamen op 2 januari 2007 naar het gekkenhuis in Paramaribo, Suriname, Zuid-Amerika moet. Daar krijg ik allemaal spuiten en injecties in mij gespoten om mij rustig te maken”. Ja het is echt triest, want hij is hartstikke goed bij, maar wordt blijkbaar volgespoten met allerlei shit. Ik kon het niet meer aan toen hij begon te huilen om zijn moeder met een kinderstem. (Oké, ff ter verduidelijking, dit is niet de reden waarom ik verliefd op Suriname ben, maar bij het horen van de naam Muller zal ik voortaan altijd aan hem denken). Sinds die 2 januari heb ik niets meer van hem vernomen…

Ook een mooie grap is de ringweg. Natuurlijk verwacht je niet zo’n ringweg als in Amsterdam, of zelfs Zwolle misschien. Maar hier is de ringweg een zandweg! Wat een grap niet? Nou gelukkig laten de mensen zich niet afleiden door wat zand en doen ze net alsof ze over een snelweg rijden.

De lucht. De lucht in Suriname is zo ontzettend mooi. Vooral in de schemering kan de lucht zich vormen en kleuren aannemen waar de zonsondergang bij Zandvoort aan puntje aan kan zuigen. En wanneer ’s nachts de wolken weg zijn, heb je zo een mooie sterrenhemel. Ik vond dat ik in Frankrijk al veel sterren kon zien, maar hier zijn het er natuurlijk veel meer. Hier kun je de sterren van het noordelijk én zuidelijk halfrond zien! En hier heb je tenminste de mogelijkheid om een nacht buiten te slapen onder de prachtige sterrenhemel. Daarbij komt dat je hier veel vaker de volle maan ziet, omdat het onbewolkt is ’s nachts. Mensen zijn hier ook erg bijgelovig en daarom staat ook altijd in alle kranten aangegeven wanneer het weer volle maan is. Erg handig.

Suriname is ook het land van de vele culturen: Hindoestanen, Javanen, Creolen, Boslandcreolen, Indianen, Chinezen. Hier en daar woont ook een bosje Brazilianen, maar dat zijn meestal vrouwen die in een bepaalde bedrijfstak werken. Oké, hier is ook heus sprake van discriminatie, geloof me, maar gelukkig merk je daar als buitenstaander iets minder van. Ik vind het vooral mooi om te zien dat er hier een moskee en een synagoge naast elkaar staan. En natuurlijk ook al die vrije feestdagen! Maar het is ook grappig om de verschillende culturen van elkaar te onderscheiden. Misschien heel beschamend, maar ik dacht dat er voornamelijk creolen in Suriname woonden, niet waar dus. Je hebt hier vooral veel Hindoestanen, daarna pas Creolen. De meeste Indianen wonen vooral in het binnenland en de Chinezen zie je niet buiten hun eigen winkel. Nu kan ik ze uit elkaar halen, niet alleen qua uiterlijk, maar ook in doen en laten. En in eten natuurlijk.

De huizen. Het contrast is hier zo groot. Je hebt ongelooflijke mooie, moderne, goed bewaakte huizen (van de Nederlandse ambassadeur bijvoorbeeld) en je hebt verschrikkelijke, houten pauper huisjes dat als je een scheet zou laten ze in elkaar storten (misschien hebben ze de wc’s daarom buiten staan?). Je hebt hier voornamelijk hele rijke of hele arme mensen.

En de big mama’s zijn hier geweldig! Grote forse vrouwen, vaak in klederdracht stijl, luide stemmen, een tjoewie (een geluidje in combinatie met speeksel en je tong) en een vingertje! Hetzelfde vingertje wat mijn moeder naar mij wees als ik moest uitkijken. Het is heerlijk om die vrouwen op straat te zien, vooral als met elkaar in discussie zijn. No spang (maak je niet druk) gaat hier dan niet op.

En dan het Sranan. Of Sranan Tongo moet ik zeggen, de Surinaamse taal. Wat een mooi taaltje is dat ook. Een mix van Engelse, Afrikaanse en Nederlandse invloeden. Heel simpel als je er over nadenkt. In het begin was het ook abra-ka-dabra voor mij. Ik kende alleen fa waka, en doekoe ofzo. Maar nu ken ik toch al redelijk wat. Ik kan het redelijk verstaan en denk dat ik me wel redelijk zou redden als ik kip, rijst en kousenband op de markt zou moeten halen, ie sabi tog! Maar ook het Nederlandse Surinaams om het maar ff zo te noemen. Woorden die hier vaak gebruikt worden: Dus dat, hinderlijk, zuiver, je weet toch, werkelijk, ja toch, dinges, ja man, bonken, bokken, rammelen, des weekends en vrijpostig. “Hij is een vrijpostige jongen!” Sja, dat kan van alles betekenen. Maar uiteindelijk kwam ik erachter dat het asociaal betekend. Voor Surinamers is onze taal soms ook abra-ka-dabra. Uitspraken als: mazzelpik, trek je het nog, uit de kast komen, je bent er in een poep en een scheet vragen wel enige uitleg.

Sms-en. Vrijwel iedere Surinamer onder de 40 heeft een celphone. Abonnementen kennen ze hier niet, dus als je beltegoed weer op is, kun je een kaart van 5 of 10 US dollar halen. Sms-en en bellen doen Surinamers erg veel. Vooral zoveel mogelijk in 1 smsje zetten zijn ze koning in: He mer,wt doe j?k dnk dt k nie mr mee ga.K bn ng moe v gstr.sorry.k g strx ng slapn.Kbel j latr… Dus dat.

Het feit dat iedereen hier elkaar kent. Je komt altijd wel bekenden tegen in de stad. Of iemand die weer familie is van iemand die jij kent. Heel grappig wel. Geeft toch iets dorpsachtigs aan.

De muziek. De muziek is anders dan in Nederland. Natuurlijk hoor je ook hier Shakira over d’r heupen zingen, maar er wordt voornamelijk Reggaeton, HipHop/R&B en Braziliaanse muziek gedraaid. Vooral Reggaeton is erg leuk. Dat moeten ze in Nederland ook echt introduceren! Ik neem wel een paar cd’tjes mee. In de discotheken hoor je ook wel veel house/trance en natuurlijk is 50 cent hier een begrip, maar ook onze eigen Brace is hier een geliefd idool bij de jonge gangsta’s.

De Surinaamse man. Dat blijft een volk apart. Elke dag is het weer feest, als je op straat loopt hoor je altijd wel: pssst! of een nóg irritanter geluidje met hun lippen. Je hebt hele vrijpostige mannen die met je meelopen of zelfs met je willen trouwen. Maar ik heb nog steeds geen algeheel standpunt over hun kunnen innemen. Er is verschil tussen Creoolse, Hindoestaanse en Javaanse mannen. Daar kom ik later nog wel eens op terug ;). Maar Surinamers zijn over het algemeen echt heel gastvrij. Laatst was ik op bezoek bij iemand en toen kwamen er twee “mati’s” binnen die de keuken indoken om iets te eten en toen weer weggingen. Zo gaat dat hier. Geweldig toch?

Het feit dat alles hier kan. Suriname, het land waar je op 27 januari een uitzending van het NOS journaal te zien krijgt van 23 december. Verrotte auto’s die in je straat worden gedumpt om hem vervolgens helemaal uit elkaar te halen. Afspraken die zomaar worden afgezegd. Mensen die eerder naar huis gaan, omdat het regent. Hoezo?! En men is hier zo relaxed. Waarom zou je hard lopen als het poepheet is? Waarom zou je op tijd komen als je eerst je nog eigen ding moet afmaken?
Hoe laat komt de bus? “Als ie eraan komt.”
Wanneer gaan we weg? “Als ik klaar ben.”
“Ik bel je als ik thuis ben.” 2,5 uur later verontwaardigd: “Ik zei toch niet dat ik gelijk zou bellen als ik thuis was?”

Starzz, ja dat hoort er gewoon bij. Elke zaterdagavond is het weer feest. Het is een heerlijke tent waar de muziek goed is, de sfeer gezellig, de drank lekker en de hangmatten en banken héérlijk! De hoeveelheid SRD’s die ik daar wel niet heb uitgegeven, eigenlijk zouden ze me daar een jaar lang gratis toegang moeten geven!

Maar het meeste gaat het me om het buitenleven. Dat komt natuurlijk door het aangename klimaat. Het heerlijk buiten zitten ’s avonds op de veranda, lekker buiten barbecuen of gewoon lekker een rondje lopen door de buurt. Vooral de dagen rond Oud op Nieuw waren erg bijzonder. Alles buiten. Lekker op straat dansen. Ja, mensen die in Zuid-Europese landen zijn geweest zullen misschien ook wel een beetje begrijpen wat ik bedoel. Maar hier is het nog meer. In dat opzicht lijkt het ook wel weer een beetje op Zimbabwe (klimaat, buitenland, huizen, tuinen, familie, honden (!!!) Suriname heeft natuurlijk ook Afrikaanse invloeden). Mij hoor je niet klagen als het weer eens ‘bloody hot’ is. En agh, het regent hier ook wel eens, dus zo verwend zijn we ook weer niet ;). En het is zo heerlijk te zien als de hele familie op zondag bij elkaar komt om gezamenlijk te eten. Lang niet bij iedereen is dat zo hoor, maar als je het ziet, is het wel heel mooi om te zien. Dat zijn echt van die dingen waardoor je meer en meer gaat beseffen dat materialisme en individualisme echt scheit is.

Maar natuurlijk zijn er ook dingen die minder aangenaam zijn hier. Ik zal het niet hebben over de politiek of over de mensenrechten. Maar de bureaucratie: verschrikkelijk. Mensen weten vaak hun functiebeschrijvingen niet, maar wel hun positie. En als je iemand boven je hebt is hij een soort Allah en haal je het niet in je hoofd om buiten zijn weten om te handelen, anders ben je zo je baan kwijt. En aangezien men hier geen goede sociale verzekeringen heeft, zal het jouw een zorg zijn of een bakra haar visum wil verlengen of niet. Voor een smak geld willen ze het natuurlijk wel overwegen. Wil je onder deze bureaucratische rompslomp uit komen, dan moet je mensen kennen. “Kennissen zijn belangrijker dan kennis”. Helaas, maar waar.

Het feit dat veel mannen hier schaamteloos aan de kant van de weg gaan plassen. Ongegeneerd! Laatst was wel het toppunt. Ik zat aan de Waterkant lekker in het zonnetje van m’n Parbo’tje te genieten, komt er een of andere kaolo 2 meter verderop plassen! Hoezo?! Toen heb ik er weer ongegeneerd een foto van gemaakt, maar hij was te dronken om daar een probleem van te maken. Of hij was gewoon trots, lady’s, it is true what they say about black men!

De musikito’s. Kijk, af en toe een kakkerlak over de vloer moet kunnen, maar die muggen die ’s avonds volle toeren draaien, dat is niet normaal. En als je lekker bent, vinden ze je overdag ook! Vrijpostige muggen steken zo dwars door je deet, tropical bush of spijkerbroek heen! En een jeuk dat je daarvan krijgt, boi! Vooral mijn onderbenen zien er niet meer zo charmant uit als toen ik de boeing instapte.

Koud water is ook niet altijd relaxed. Het schijnt goed voor je huid te zijn en als het ‘bloody hot’ is, is een koude douche ook echt goddelijk. Maar geloof me, om half 6 ’s ochtends kan ik nog steeds geen glimlach op mijn gezicht toveren. Daarbij komt dat Paramaribo best stoffig en zanderig is, waardoor je huid toch wel ranzig wordt. En dat krijg je er niet af met koud water. Soms verlang je gewoon echt naar een warme douche.

En er is nog zoveel meer!! Ik heb geen idee wat jullie nu over Suriname en haar Surinamers denken, maar ik weet wel dat je er geen echt oordeel over kunt hebben als je er niet geweest bent…

I want the best of both worlds!