The Chinese are taking over!

Ik heb vast wel eens verteld dat er verschillende bevolkingsgroepen in Suriname wonen, waaronder de Chinezen. En ik heb vast ook wel een verteld dat je hier ‘gerespecteerde’ en ‘minder gerespecteerde’ chinezen hebt. De minder gerespecteerde die verdommen om Nederlands noch Sranantongo te spreken en hier alleen komen om te werken en geld te verdienen. Anyway, een lastige groep mensen waar veel kritiek op is. Maar een paar dagen geleden schrok ik echt: Chinese reclame op tv! Een commercial volledig in het Chinees! Ik ben benieuwd hoe de mensen er hierop gaan reageren.

Maar dat terzijde. Nu over mijn tori:
Srefidensi: Leve de Republiek. In 1667 werd Suriname een kolonie van Nederland welke aanvankelijk een plantage-economie vormde gebaseerd op slavenarbeid. Na de afschaffing van de slavernij in 1863 vond er grootschalige immigratie plaats van contractarbeiders uit Brits-Indië (Hindoestanen) en Nederlands-Indië (vooral Javanen). Met het Koninkrijksstatuut van 1954 werd Suriname rijksdeel van het Koninkrijk der Nederlanden en verkreeg het autonomie met uitzondering van de terreinen defensie en buitenlandse zaken. Op 25 november 1975 wordt Suriname een onafhankelijke republiek.
Twee jaar geleden heb ik het ook al meegemaakt en wist dus gelukkig wat ik wel en wat ik niet moest doen die dag. Niet: om 7:30u op het Onafhankelijkheidsplein staan naar de parade kijken. President een handje schudden… been there, done that. Wel: een gezellige tent zoeken waar ze bbq-en. Zo doende. Rond een uurtje of 12 (we moesten nog ff bijkomen van het Lustigfeest de dag ervoor) vertrokken we richting druk waar ik een Koninginnedaggevoel kreeg (met uitzondering van de oranje kleren dan). Het was gezellig druk in de stad.
Ook al ben ik niet Surinaams, toch vond men dat ik een Anisa moest dragen. Een anisa is een hoofddoekje van de Creoolse cultuur. Het hoofddoekje kan op tientallen manier om je hoofd gebonden worden en elke vorm heeft een andere betekenis. Mijn Anisa heette: miss de neef, wat staat voor een moderne, onafhankelijke vrouw. Ik had het zelf niet beter kunnen verwoorden ;)
Srefidensi was ook de dag dat ik voor het eerst in de palmentuin ben geweest. Achter het presidentiaal paleis staat een tuin met: palmen. Meters hoge palmen die voor de verkoeling op de aardlaag zorgen. Op de een of andere manier ben ik nog nooit IN de tuin geweest, maar 25 november was de dag. Het klinkt als een hele happening, maar het verschil van er ERNAAST en IN is de schaduw. Maar om de palmentuin niet te kort te doen: het was erg mooi. Ik hou erg van hoge bomen en helemaal als het palmbomen zijn. Zoals elke stad een park heeft met enge verhalen, gaan de verhalen hier ook over de palmentuin. ’s Avonds zitten er veel boelers (homo’s) en soms spookt het er zelfs… Ik heb het maar niet uitgeprobeerd om er ’s avonds doorheen te lopen.

Dat Surinamers zich meer met hun cultuur bezig houden is wel duidelijk. Laatst zag ik een auto rijden met een hakenkruis, ofwel een swastika op de voorruit geplakt. Maar goed, ik denk dat iedereen wel weet dat Hitler dat symbool niet zelf bedacht heeft.
Maar waar Surinamers, en dan voor de boslandcreolen en stadscreolen, zich ook wel mee bezig houden is de winti cultuur. Even een noot vooraf: winti is geen geloof, en de mensen die zich met de winti cultuur bezig houden, geloven gewoon in Masra Gado, ofwel God. Zij geloven dat ieder mens 1 duivel en 2 engelen heeft (zie verhaal Bijbel). En deze duivel en engelen sporen jouw winti’s aan om bepaalde dingen in je leven te doen.

Vroeg je me een jaar geleden wat ik van winti vond, dan had ik waarschijnlijk gezegd: agh, daar geloof ik niet in, vage dinges. Nu heb ik de laatste tijd wel af en toe gesprekken met mensen gevoerd over de winti cultuur en mensen zijn hier doodserieus erover. Er zijn mensen die er niets mee te maken willen hebben, er zijn mensen die er sterk in geloven maar er bang voor zijn en het proberen te vermijden en er zijn mensen die het praktiseren. Door deze gesprekken leek het me wel eens interessant om te kijken wat het nu precies inhoudt in de praktijk. Ik ga in januari een winti feest bijwonen, maar ben onlangs al in aanraking gekomen met deze cultuur.

Vaak als er nare dingen zijn gebeurd of mensen willen weten of ze ergens voor moeten oppassen gaan ze ‘baden’. Een kruidenbad nemen. Vaak gebeurd dit in het bos door een persoon die gezegend is om de boodschappen van jouw winti’s te vertalen naar jouw taal, dit heet een luku (kijken). Jouw winti’s vertellen wat er aan de hand is en aan de hand daarvan kun je kijken welk kruidenbad je moet nemen. Dat heet een wassi (wassen). Bij een wassi gebruik je een prapi (rituele waskom) die gevuld wordt met magische kruiden, heilige olieën en andere ingrediënten met een geheime samenstelling. Het baden gebeurt vaak in het bos, voor het geval je kwade geesten in je hebt. Deze geesten blijven dan in het bos. Boi, ik kan er nog zoveel over vertellen. Deze cultuur heeft zoveel rituelen en eigenzinnigheden, heel interessant. Máár… je moet oppassen dat je bij de goede mensen terecht komt. Er zijn namelijk ook mensen die juist kwade geesten in jou aanwakkeren waardoor je juist allemaal slechte dingen doet of er slechte dingen met jou gebeuren.

Zo ben ik dus getuige geweest van een winti waarbij ze die kwade geesten uit een persoon wilden verwijderen. Het verhaal gaat dat er een vrouw is die getrouwd is met een man uit een andere stam. Zijn familie was hiertegen en ‘waarschijnlijk’ hebben zij een slechte winti of een vloek op haar gezet, want ze heeft drie keer achter elkaar een pasgeboren baby verloren. Dus daar begonnen ze. Ik zal niet te veel in detail treden, want het was echt eng. Maar ze hebben de kwade geest in die vrouw opgewekt en die is in een ander persoon gegaan. Deze persoon begon helemaal op de grond te rollen en in het rond te rennen en te huilen en te krijsen en weet ik veel wat allemaal. Ik zat daar nog steeds op die stoel en die vrouw lag voor me op de grond raar te doen. En of je er nu wel of niet in gelooft, ik raakte haar op dat moment liever niet aan. Maar goed, uiteindelijk hebben ze die winti rustig kunnen krijgen en is hij weer uit haar gegaan en verdwenen in het bos. Ik weet er het fijne ook niet allemaal van, ik weet alleen dat ik het absoluut niet relaxed vond.

Ik wil er helemaal niet sceptisch overdoen, vooral omdat ik juist altijd dacht dat het met afgoderij te maken had en dat heeft het dus niet. Maar toch is het een beetje apart allemaal, omdat hij zo onbekend is. Als iemand je vraagt of je in geesten of engelen gelooft, zeg je misschien ja, maar als je dan mensen zich zo zien gedragen waarbij er kwade geesten in een persoon komen en deze handelt naar de wil van de geest… Ja ik weet niet. Die mensen waren vast geen toneelspelletje aan het opvoeren, maar je wordt gewoon in één keer geconfronteerd met een ver van je bed situatie. En ik heb liever dat het een ver van mijn bed situatie blijft.

Overig nieuws uit Switi Sranan:
- Parlement wederom in opstand: Ronnie Brunswijk heeft een beveilgingsmedewerker in elkaar geslagen.
- Nog meer opstand in het parlement: Ronnie Brunswijk heeft tijdens een voetbalwedstrijd de arbiter bij z’n shirt gepakt en gescheurd naar aanleiding van een penalty.
Dus dat.
- Ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling kan veiligheid op scholen niet garanderen.
- Guard van veiligheidsbedrijf schiet jongen in nek na een woordenwisseling over fout parkeren.
- We hebben de voorpagina van de Times of Suriname gehaald! Nou ja, onze auto dan. Hij stond heel netjes geparkeerd, knalt er ineens een bromfietser tegenaan, best hard ook. Dus terwijl die man daar bloedend op de grond lag, kwam er net een journalist aan die uitgebreid foto’s stond te maken. Hoop dat hij een hoop centen heeft verdiend met z’n gedrag.. not!
- Ons hondje is ingeslapen… Hij had laatst een auto-ongeluk gehad en was verlamd. Zelfs had hij er geen last van, want hij blafte nog steeds als een Gangster hond. Maar hij had geen controle over zn ontlasting, dus dan weet je hoe het gaat stinken. Zo zielig… Nu hebben we er nog maar één.
- Het proces van de 8 december moorden wordt in het nieuwe jaar weer hervat. Bouterse beschuldigde de rechter van partijdigheid, maar dat hebben ze niet kunnen aantonen.

En nu komen Kerst en Oud op Nieuw eraan. Het zal bij jullie wel minder druk zijn, want de hele Bijlmer en Rotterdam Zuid vertoeft tegenwoordig aan deze kant van de oceaan. Het is zó druk in de stad! Maar wel gezellig natuurlijk. Vanavond DJ Jean, superlachuh. Ik zal niet ontkennen dat ik af en toe een klein ietsie pietsie beetje heimwee heb zo rond de Kerstdagen, maar gelukkig kijk ik ook uit 30 december als mijn lieve vriendinnetje Jacq me komt joinen in Switi Sranan!

Liefs